Prawie dwie trzecie Polaków jest przekonanych, że zagrożenie wyciekiem ich danych osobowych wzrosło. W celu ochrony klientów banki stawiają zarówno na rozwiązania techniczne, jak i na edukację w zakresie cyberbezpieczeństwa.
Według Raportu Antyfraudowego BIK 2025, 63 proc. Polaków obawia się wycieku danych osobowych – to o 3 pkt. proc. więcej niż w 2024 r. Jednocześnie już 47 proc. badanych (+10 pkt. proc. r/r) wskazuje, że zetknęło się z próbami oszustw.
Tylko te informacje wystarczą, by zrozumieć, jak istotnym wyzwaniem dla banków jest ochrona danych osobowych klientów – w rękach przestępców mogą one bowiem posłużyć do kradzieży środków z rachunków bądź przejęcia tożsamości i wyłudzenia kredytów.
Dane klientów w bankach. Jak ochronić je przed złodziejami?
Jeżeli dane osobowe klientów instytucji finansowej znajdą się w rękach przestępców, musi ona liczyć się z poważnymi konsekwencjami, zarówno prawnymi, jak i finansowymi.
Dlatego dla każdego banku ochrona danych jest kluczowym elementem bezpieczeństwa i zaufania, a sam ten obowiązek wynika z przepisów RODO. Za nim idzie szereg tworzonych przez banki procedur, które dotyczą m.in.:
- zasad bezpiecznego przechowywania danych osobowych, zarówno cyfrowych, jak i w tradycyjnych dokumentach – chodzi np. o ich szyfrowanie, ograniczanie dostępu tylko do określonych grup pracowników banku, przywrócenie dostępności w przypadku awarii,
- szkoleń pracowników w zakresie RODO,
- testowania środowiska IT na wypadek scenariuszy zagrożeń,
- informowania o ewentualnych incydentach związanych z wyciekiem danych.
Wspomniane przepisy i procedury to nie wszystko. Banki intensywnie rozwijają również systemy zabezpieczeń m.in. w zakresie monitoringu zachowań klientów i transakcji. Robią to, by identyfikować, a w razie konieczności blokować przelewy, co do których zachodzi podejrzenie, że nie są realizowane przez klienta, lecz przez oszusta po przejęciu dostępu do konta.
By zminimalizować ten problem i jeszcze lepiej chronić klientów, banki stosują się do przepisów unijnej dyrektywy PSD2, które nakłada m.in. obowiązek podwójnej weryfikacji podczas logowania do bankowości internetowej – stąd wynika konieczność nie tylko wprowadzenia loginu i hasła, ale również potwierdzenia tego kroku w aplikacji mobilnej.
O ile więc banki nieustannie doskonalą procedury związane z ochroną danych klientów, a więc jednocześnie ich środków, to słabym ogniwem zwykle pozostaje sam człowiek – klient, który daje się zmanipulować przestępcom i często sam umożliwia im logowanie na swój rachunek.
Zasady bezpieczeństwa, o których powinien pamiętać każdy klient banku
Phishing, vishing, spoofing – to doskonale znane bankowcom pojęcia, którymi określa się metody ataków na klientów instytucji finansowych. Różnią się szczegółami, ale cel jest zawsze jeden: zmanipulować ofiarę do tego stopnia, by przejąć istotne dane i ją okraść. Przestępcy np. dzwonią do klientów instytucji finansowych, podając się za policjantów, pracowników banku itp. Bardzo popularne są też metody oszustw inwestycyjnych, w których złodzieje namawiają ofiary na fałszywe inwestycje.
Dlatego obok wzmacniania technologii zabezpieczeń, banki edukują klientów, tłumacząc podstawowe zasady cyberbezpieczeństwa. Dla 75 proc. Polaków to właśnie komunikaty z banków są podstawowym źródłem wiedzy w tym zakresie (raport BIK).
Warto również w tym miejscu przypomnieć podstawowe zasady bezpieczeństwa, które mogą uchronić cię przed utratą środków bądź ważnych danych:
- nigdy nie przekazuj danych, które umożliwią logowanie bądź przelew środków – prawdziwi pracownicy banku, policjanci, urzędnicy NIGDY nie proszą o loginy, hasła, kody SMS, BLIK itp. Nie żądają również udostępniania ekranu podczas logowania albo instalowania aplikacji podczas rozmowy,
- nie ufaj „znajomym z Facebooka”, którzy proszą cię o pieniądze – to najpewniej próba oszustwa po przejęciu czyjegoś konta w mediach społecznościowych,
- stosuj zabezpieczenia antywirusowe i regularnie aktualizuj oprogramowanie na urządzenia – chodzi tu również o smartfony, które stają się już podstawowym kanałem kontaktów z bankiem,
- nie klikaj w linki ani nie otwieraj załączników, co do których nie masz pewności, że pochodzą od znanego ci nadawcy,
- śledź komunikaty bezpieczeństwa z twojego banku i stosuj się do opisywanych w nich zaleceń.
Przestrzeganie tych zasad zminimalizuje ryzyko, że twoje dane osobowe wpadną w niepowołane ręce i padniesz ofiarą oszustwa.
Podsumowanie
Ochrona danych osobowych to dziś jeden z kluczowych filarów bezpieczeństwa w sektorze bankowym. Choć instytucje finansowe inwestują w nowoczesne technologie, systemy antyfraudowe i spełniają rygorystyczne wymogi prawne, to skuteczność tych działań w dużej mierze zależy od samych klientów.
Świadomość zagrożeń i przestrzeganie podstawowych zasad cyberbezpieczeństwa – takich jak nieudostępnianie danych logowania, ostrożność wobec podejrzanych wiadomości czy regularne aktualizowanie oprogramowania – pozwalają znacząco ograniczyć ryzyko utraty pieniędzy i tożsamości. Wspólne działanie banków i klientów w obszarze edukacji i profilaktyki to najlepsza ochrona przed coraz bardziej wyrafinowanymi formami cyberprzestępczości.