Abecadło kredytobiorcy: słowniczek pojęć, które pomogą Ci zrozumieć świat kredytów

Planujesz wziąć kredyt? Bez względu na to, jakie będzie jego przeznaczenie, sprawdź, czy dobrze rozumiesz podstawowe pojęcia, które znajdą się w dokumentach bankowych. Dzięki temu unikniesz stresu i nieporozumień na etapie spłaty zobowiązania. 

Specjalnie dla ciebie przygotowaliśmy listę podstawowych pojęć, które warto znać, zanim udasz się do banku, by złożyć wniosek kredytowy. Oto one. 

Zdolność kredytowa – definicja 

By w ogóle móc myśleć o kredycie, powinieneś wykazać, że będziesz w stanie terminowo spłacać zobowiązanie. W tym celu bank zbada, na jaki kredyt cię stać. To właśnie twoja zdolność kredytowa. Aby ją ocenić, bank może poprosić o dokumenty potwierdzające dochody (np. zaświadczenie o wynagrodzeniu od pracodawcy), a także poprosić o oświadczenie o twoich stałych wydatkach jak np. czynsz, opłaty, paliwo czy inne zobowiązania. Znaczenie ma również liczba osób w gospodarstwie domowym. 

Jeżeli okaże się, że masz zdolność kredytową na określoną kwotę, wówczas bank może przedstawić ci ofertę kredytu.  

Całkowita kwota do zapłaty – definicja 

To jeden z kluczowych parametrów, którym warto się kierować, wybierając kredyt. Bank ma obowiązek poinformować cię, ile dokładnie pieniędzy będziesz musiał oddać w związku z umową o kredyt w określonym czasie. Na tę kwotę składają się: kapitał, a więc to, co pożyczasz, a także wszelkie dodatkowe koszty, czyli przede wszystkim jednorazowa prowizja (zwykle pobierana w momencie udzielenia kredytu) oraz odsetki. 

Zasady i terminy spłaty kredytu znajdą się w twojej umowie o kredyt. W trakcie jej trwania aktualne informacje o spłacie znajdziesz w harmonogramie spłaty kredytu. Jeśli kredyt zwracasz w ratach, to twoja rata będzie się składać z: części kapitałowej (spłata pożyczonej kwoty) i części odsetkowej (wynagrodzenie dla banku) oraz innych kosztów, jeśli na podstawie umowy jesteś zobowiązany je ponieść (np. składka ubezpieczeniowa).  

Oprocentowanie zmienne – definicja 

Jest ono charakterystyczne zwłaszcza dla kredytów zaciąganych na dłuższe okresy (np. hipotecznych). Wówczas oprocentowanie liczone jest jako suma wskaźnika referencyjnego (np. WIBOR) oraz marży banku. O tym, czym dokładnie jest WIBOR, na którego wysokość mają wpływ m.in. decyzje Rady Polityki Pieniężnej, pisaliśmy TUTAJ. 

Zmiana wartości wskaźnika referencyjnego lub marży powoduje zmianę zmiennej stopy oprocentowania kredytu. W efekcie całkowita kwota do spłaty kredytu z oprocentowaniem zmiennym może się zmieniać w czasie, a wraz z nią wysokość rat. 

Dlatego bank informuje klientów przed zawarciem umowy o ryzyku zmiany stopy procentowej oraz podaje przykłady, jak zmiana oprocentowania może wpływać na ratę, np. w dokumentach informacyjnych, w kalkulatorach kredytowych. Warto się z nimi dokładnie zapoznać, by wiedzieć, na jakie wydatki należy się przygotować. 

Alternatywą bywa oprocentowanie okresowo stałe (np. na 5 lat), które daje czasową przewidywalność wysokości rat. 

Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) – definicja 

To pojęcie, które zawsze znajdziesz w informacji o kredycie. RRSO pokazuje w ujęciu rocznym całkowity koszt kredytu i jest wyrażane w procentach. 

Jego główną rolą jest umożliwienie porównania ofert – im wyższe RRSO, tym droższy kredyt. Pamiętaj jednak, by porównywać RRSO dla kredytów o takim samym okresie i parametrach, ponieważ krótszy czas spłaty zwykle oznacza wyższe RRSO. 

LTV – definicja 

To pojęcie kluczowe zwłaszcza przy kredytach hipotecznych. Bank wymaga tzw. wkładu własnego – czyli Twoich pieniędzy, które w części pokrywają koszt zakupu nieruchomości. 

Przykład: klient kupuje mieszkanie za 800 tys. zł. Wnosi 200 tys. zł wkładu własnego, a 600 tys. zł pochodzi z kredytu. W tym przypadku wkład własny odpowiada 25 proc. wartości mieszkania (200/800). Z kolei LTV (ang. Loan-to-Value) to stosunek wysokości kredytu do wartości nieruchomości – pokazuje w ujęciu procentowym, w jakim stopniu zakup jest finansowany z kredytu. W naszym przykładzie LTV będzie więc równe 75 proc. (600/800). 

WAŻNE: W praktyce banki zazwyczaj finansują do 80–90% wartości nieruchomości, co oznacza konieczność wniesienia wkładu własnego na poziomie co najmniej 10–20%. Na wysokość wymaganego przez bank minimalnego wkładu własnego ma wpływ Rekomendacja S Komisji Nadzoru Finansowego. 

 Kredyt to zobowiązanie – Pamiętaj o odpowiedzialności! 

Kredyt to zobowiązanie, które należy terminowo spłacać. Opóźnienia oznaczają naliczanie odsetek za opóźnienie (nie wyższych niż przewidują przepisy) oraz ryzyko działań windykacyjnych. Dlatego przed podpisaniem umowy dokładnie przeanalizuj swoje możliwości finansowe i upewnij się, że rozumiesz wszystkie pojęcia, terminy i zasady spłaty.