VPN - co to za narzędzie i jak może chronić Twoją prywatność online?
- Wibor
Obliczanie WIBOR – wszystko co musisz wiedzieć
Dla klientów, którzy mają podpisane umowy kredytowe z bankiem, bardzo ważny jest wskaźnik referencyjny WIBOR. Dotyczy to przede wszystkim zobowiązań z oprocentowaniem zmiennym, które jest zależne od tej stawki referencyjnej.
WIBOR to legalny i wiarygodny wskaźnik, którego wartość jest ustalana na podstawie restrykcyjnych reguł. Dowiedz się, czym jest WIBOR i w jaki sposób się go oblicza.
WIBOR – co to za wskaźnik?
WIBOR (z ang. Warsaw Interbank Offered Rate) to wskaźnik referencyjnym, który jest powszechnie używany na polskim rynku finansowym. WIBOR odzwierciedla poziom stopy procentowej, po jakiej banki komercyjne pożyczają pieniądze innym bankom komercyjnym na określony termin.
WIBOR jest wiarygodnym i obiektywnym wskaźnikiem, który służy do mierzenia ceny pieniądza na rynku i jest zgodny z unijnym Rozporządzeniem o Wskaźnikach Referencyjnych (tzw. Rozporządzenie BMR).
Jest kluczowym wskaźnikiem na naszym rynku finansowym i mówi o tym, jaka jest cena pieniądza na rynku międzybankowym. Odgrywa kluczową rolę przy podejmowaniu decyzji kredytowych i inwestycyjnych. Wysokość stawki WIBOR wpływa na oprocentowanie kredytów hipotecznych i gotówkowych.
WIBOR występuje w różnych wariantach, ale w umowach kredytowych stosuje się najczęściej:
- WIBOR 1M – kredyty gotówkowe.
- WIBOR 3M i WIBOR 6M – kredyty hipoteczne.
Wskaźnik referencyjny WIBOR kojarzy się głównie z kredytami hipotecznymi w złotówkach, ale w praktyce stosuje się go również do wyceny i ustalania:
- niektórych obligacji skarbowych i korporacyjnych,
- instrumentów pochodnych,
- rat leasingowych,
- oprocentowania w faktoringu,
- do pomiaru efektywności zarządzania funduszem.
Ma wpływ również na depozyty i inne produkty oszczędnościowe.
Rata odsetkowa
Rata kredytu składa się z dwóch głównych składników: kapitału i odsetek. Każda rata, którą kredytobiorca płaci, jest dzielona na dwie części: część kapitałową, która zmniejsza saldo kapitału kredytu, oraz część odsetkową, która stanowi opłatę za korzystanie z pożyczonej kwoty.
Rata odsetkowa to kwota, którą kredytobiorca płaci w ramach raty kredytowej, która odpowiada odsetkom naliczanym przez bank od pożyczonej kwoty kredytu. Odsetki są wynagrodzeniem dla banku za udostępnienie kredytu i korzystanie z niego przez kredytobiorcę.
W początkowym okresie spłaty kredytu większość raty kredytowej stanowi część odsetkowa, ponieważ saldo kapitału kredytu jest wtedy najwyższe. W miarę upływu czasu udział części kapitałowej w ratach kredytowych zwiększa się, a udział części odsetkowej maleje.
Rata odsetkowa jest obliczana na podstawie oprocentowania kredytów i salda kapitału, które mamy do spłacenia. Im wyższe oprocentowanie kredytu lub saldo kapitału kredytu, tym wyższa będzie rata odsetkowa. Warto zaznaczyć, że w przypadku kredytów o stałym oprocentowaniu, rata odsetkowa pozostaje stała przez cały okres kredytowania, podczas gdy w kredytach o zmiennej stopie procentowej może ulec zmianie w zależności od zmian oprocentowania.
Jak wyliczany jest WIBOR?
Stawki WIBOR (a także WIBID, czyli Warsaw Interbank Bid Rate) dla większości terminów wyznaczane są w trakcie tzw. fixingu, który odbywa się zgodnie z Regulaminem Stawek Referencyjnych każdego dnia roboczego o godzinie 11.00.
Wyjątkiem są stawki dla terminów WIBOR ON overnight (O/N), WIBOR TN toworrow/next (T/N), dla których obowiązuje godzina 17.00. W wyznaczonej porze banki zgłaszają kwotowania wiążące, na podstawie których GPW Benchmark wyznacza wysokość wskaźnika WIBOR. Najprościej rzecz ujmując WIBOR to średnia arytmetyczna wartości oprocentowania pożyczek międzybankowych
W fixingu biorą udział największe banki w Polsce jak np. PKO BP, Bank Handlowy, Santander Bank Polska, Bank Gospodarstwa Krajowego, czy ING Bank Śląski S.A. Zazwyczaj jest to 10 banków, ale jeżeli w fixingu weźmie udział 8-9 banków to agent kalkulacyjny wylicza stopę referencyjną po uprzednim odrzuceniu skrajnych wartości. Gdy w Fixingu bierze udział 6-7 banków to pod uwagę bierze się wszystkie zaproponowane kwotowania.
Jak przebiega fixing? W pierwszej kolejności Administrator sprawdza, czy doszło do transakcji udzielenia pożyczek między uczestnikami Fixingu. W przypadku braku takich transakcji brane są pod uwagę transakcje z dużymi podmiotami finansowymi. Jeżeli takie transakcje także nie miały miejsca, to do wyznaczenia wysokości wskaźnika WIBOR wykorzystywane są kwotowania wiążące banków-panelistów, które uczestniczącą w Fixingu.
Każdy panelista zobowiązany jest w danym dniu Fixingu dostarczyć kwotowania modelowe, czyli takie, które są zgodne z zasadami wyznaczonymi przez GPW Benchmark oraz kwotowania wiążące. Jeżeli brakuje kwotowań modelowych, to wtedy do wyznaczenia WIBOR wykorzystuje się kwotowania wiążące. Kwotowania wiążące to wartości oprocentowania, po jakich każdy bank gotowy jest zawrzeć transakcję na każdy z terminów fixingowych.
Obliczanie WIBOR to jeden z najbardziej kontrolowanych procesów, który odbywa się na polskim rynku finansowym. Cała procedura jest zgodnie z polskim prawem i restrykcyjnymi regulacjami unijnymi.
Ile wynosi aktualny WIBOR? Gdzie sprawdzać aktualny WIBOR?
Za rozpowszechnienie, przetwarzanie i publikowanie informacji o WIBOR odpowiedzialny jest Administrator wskaźników referencyjnych, czyli GPW Benchmark S.A. – spółka zależna GPW.
Aktualne stawki WIBOR możemy znaleźć na stronie www.gpwbenchmark.pl. Są one udostępniane na następujących zasadach:
- Dane aktualne (czyli dane w ciągu dnia lub dane w czasie rzeczywistym – real time) są udostępnianie dystrybutorom informacji rynkowych oraz podmiotom rynku finansowego na zasadach komercyjnych. Informacje o danych aktualnych znajdziesz na: https://www.gpw.pl/dane-rynkowe.
- Dane opóźnione są publikowane w formie tabeli z opóźnieniem dwóch dni roboczych. Są one aktualizowane każdego dnia, w którym ustalana jest stawka WIBOR o godzinie 23.00. Dane za rok bieżący znajdziesz w zakładce: https://gpwbenchmark.pl/dane-opoznione.
- Dane historyczne są dostępne w zakładce: https://gpwbenchmark.pl/roczne. Dane te nie obejmują informacji o stawkach WIBOR za rok bieżący.
WIBOR a stopy procentowe NBP
Stopy procentowe są ustalane przez bank centralny. W Polsce decyzję są podejmowane przez Radę Polityki Pieniężnej, która jest organem Narodowego Banku Polskiego. Rada może zdecydować się na wzrost stóp procentowych, ich obniżenie lub pozostawienie na dotychczasowym poziomie.
Wysokość stóp procentowych ma bardzo duże znaczenie dla całego rynku finansowego. Stopy procentowe służą bowiem do kontrolowania i regulowania sytuacji na rynku pieniężnym. Z pomocą stóp procentowych bank centralny może zwiększać lub zmniejszać ilość pieniądza w obiegu.
Wskaźnik WIBOR jest ściśle skorelowany ze stopami procentowymi NBP. Jeżeli dokonamy analizy aktualnych i historycznych stawki WIBOR, to możemy zauważyć podobieństwo do stopy referencyjnej NBP.
Oznacza to, że stawki WIBOR podążają w tym samym kierunku, co stopy procentowe. Jeśli decyzją RPP wzrosną stopy, to wzrośnie również WIBOR. Jeżeli masz kredyt hipoteczny z oprocentowaniem zmiennym, to zapewne wiesz, o czym piszemy. Zmiany WIBOR wpływają na wysokość Twojej raty i może się to zdarzyć wielokrotnie w trakcie spłaty.
Razem z WIBOR rośnie też oprocentowanie kredytów. Gdy RPP podejmie decyzję o obniżeniu stóp procentowych, to wtedy spada WIBOR i koszty kredytów hipotecznych oraz innych produktów i instrumentów finansowych opartych na tej stawce referencyjnej.
Dowiedz się więcej o zależności wskaźnika WIBOR i stóp procentowych.
WIBOR a stopa depozytowa i stopa lombardowa – zależność
Nie tylko stopa referencyjna NBP stanowi odniesienie dla WIBOR. Stawka referencyjna mieści się bowiem w określonym przedziale, którego górną granicę wyznacza stopa lombardowa, a dolną – stawka depozytowa. Dlaczego tak się dzieje?
Banki nie widzą sensu w pożyczaniu konkurencji pieniędzy taniej niż stopa depozytowa. Większy zysk uzyska się z ulokowania tych środków w NBP. Nie ma też finansowego uzasadnienia dla pożyczania pieniędzy od konkurencji drożej, niż wynosi stopa lombardowa. Korzystniej jest pożyczyć pieniądze wtedy od NBP.
Jak obliczyć odsetki kredytu według stawki WIBOR?
Oprocentowanie kredytu zmienne to suma WIBOR i marży banku.
Oprocentowanie kredytu = WIBOR + marża banku
Jeżeli chcesz wiedzieć, ile odsetek zapłacisz w trakcie spłaty kredytu, to najlepiej skorzystać z prostego narzędzia, jakim jest kalkulator Wibor, czy też kalkulator kredytów hipotecznych lub gotówkowych. Wystarczy, że podasz podstawowe dane, tj. okres spłaty (liczba rat), kwota kredytu, czy wysokość oprocentowania (liczone jw.).
W ten sposób dowiesz się, jaka jest suma odsetek oraz całkowity koszt kredytu. Kalkulator on-line znajdziesz na wielu stronach internetowych o tematyce finansowej lub stricte kredytowej.
Oprocentowanie kredytu hipotecznego – który WIBOR najlepszy?
WIBOR jest ważną częścią każdej umowy kredytowej ze zmiennym oprocentowaniem. Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, która stawka WIBOR będzie dla nas najlepsza. Sprawdźmy, jak działają WIBOR 3M i WIBOR 6M.
WIBOR 3M jest ustalana przedostatniego dnia roboczego poprzedniego kwartału na okresy 3-miesięczne odpowiadające kwartałom kalendarzowym.
WIBOR 6M jest ustalana przedostatniego dnia roboczego poprzedniego półrocza na okresy 6-miesięczne odpowiadające okresom półrocznym.
Dla kredytobiorców oznacza to, że ich rata kredytu będzie się zmieniać co 3 lub 6 miesięcy. Jeżeli spodziewamy się, że stopy procentowe spadną, to korzystniejszy jest WIBOR 3M – na zmianę oprocentowanie kredytu poczekamy maksymalnie 3 miesiące.
Natomiast, gdy stopy procentowe rosną, to lepiej podpisać umowę z WIBOR 6M. Będziemy chronieni przed wzrostem rat nawet 6 miesięcy.
WIBOR a inflacja – co trzeba wiedzieć?
Choć WIBOR i inflacja są różnymi wskaźnikami, to są one ściśle ze sobą powiązane i mają istotny wpływ na koszty kredytów i oszczędności, czy zwrot z inwestycji. Jaka jest korelacja między nimi?
Jeśli bank centralny podnosi stopy procentowe w celu zwalczania wysokiej inflacji, z dużym prawdopodobieństwem spowoduje to wzrost WIBOR. Z kolei obniżenie stóp procentowych przeciwdziała spadkowi inflacji. Razem ze stopami spada również wartość WIBOR.
Decyzje podejmowane przez NBP w zakresie stóp procentowych mają zatem wpływ zarówno na WIBOR, jak i inflację.
Podsumowanie – obliczanie WIBOR
Obliczanie WIBOR to jeden z najbardziej kontrolowanych procesów, który odbywa się na polskim rynku finansowym. Cała procedura jest zgodnie z polskim prawem i restrykcyjnymi regulacjami unijnymi.
Administrator stawek referencyjnych jest nadzorowany przez GPW, która jest spółką Skarbu Państwa oraz przez Komisję Nadzoru Finansowego.
WIBOR to w pełni legalny, wiarygodny i transparentny wskaźnik, który ma duże znaczenie dla stabilności rynku finansowego.